Năm vừa qua, trong bối cảnh thị trường vận tải nói chung và thị trường vận tải dầu nói riêng sụt giảm liên tục và duy trì ở mức thấp, giá dầu thô và các sản phẩm từ dầu thô trên thị trường quốc tế vẫn chưa có dấu hiệu phục hồi làm cho các khách hàng trong nước và quốc tế tiếp tục cắt giảm ngân sách, chi phí, ảnh hưởng không nhỏ đến thị trường dịch vụ của ngành vận tải biển… Nhưng với quyết tâm nỗ lực để vượt qua mọi thách thức của toàn thể CBNV, sự quan tâm hỗ trợ của Tập đoàn Dầu khí VN và các đơn vị bạn, PVTrans đã hoàn thành xuất sắc kế hoạch SXKD được giao, doanh thu hợp nhất cả năm ước đạt 6.080 tỷ đồng, vượt 28% kế hoạch; lợi nhuận sau thuế ước đạt 460 tỷ đồng, vượt 64% kế hoạch; tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn chủ sơ hữu đạt khoảng 10%; ước nộp NSNN đồng vượt 58% kế hoạch.

Nhân dịp đầu Xuân 2017, phóng viên báo Năng Lượng Mới đã có dịp thực hiện cuộc phỏng vấn đối với Tổng giám đốc PVTrans Phạm Việt Anh, về những nỗ lực và thành quả mà PVTrans đã đạt được trong một năm sóng gió vừa qua.

PV: Năm 2016 tiếp tục là một năm cực kỳ khó khăn đối với toàn ngành Dầu khí. Song, PVTrans là một trong số ít các đơn vị của ngành đã đạt được những con số ấn tượng về doanh thu, lợi nhuận. Xin ông cho biết Ban lãnh đạo PVTrans đã áp dụng những sách lược như thế nào để tạo nên kết quả đó?

TGĐ Phạm Việt Anh:
Kết quả của năm 2016 có thể nói cũng là thành quả của những nỗ lực tái cấu trúc nâng cao năng lực cạnh tranh của PVTrans trong nhiều năm qua, cộng với những yếu tố thuận lợi của thị trường vào đầu năm. Trong năm vừa qua, PVTrans đã tận dụng tốt các cơ hội có được và hạn chế thấp nhất những tác động xấu của các tác động tiêu cực việc giá dầu thô suy giảm đến hoạt động SXKD của đơn vị.

Cụ thể, ngay từ đầu năm PVTrans đã chỉ đạo các đơn vị thành viên tiếp tục đẩy mạnh hoạt động SXKD, tận dụng các cơ hội thị trường vận tải quốc tế ấm dần lên tại khu vực Trung đông để khai thác đội tàu hiệu quả tại đây với số lượng bình quân khoảng 6-7 tàu bằng các hợp đồng thuê định hạn, đảm bảo các tàu hoạt động 100% hiệu suất. Với thị trường nội đia, PVTrans đã phối hợp chặt chẽ với các khách hàng đối tác để đảm bảo thực hiện các hơp đồng vận tải an toàn hiệu quả, với hiệu suất cao cho nhà máy lọc dầu, cho các khách hàng trong và ngoài ngành cả về dầu thô, xăng dầu, LPG và hóa chất. Bên cạnh đó, PVTrans cũng đã tích cực mở rộng phát triển dịch vụ vận tải hàng rời, vận tải than cho các nhà máy điện Vũng Áng của PVN và nhà máy điện Duyên hải của EVN… đạt kết quả khích lệ.

Trong hoạt động cung cấp dịch vụ kho nổi FSO/FPSO, mặc dù đơn giá dịch vụ bị cắt giảm khoảng 20%, nhưng PVTrans vẫn duy trì chất lượng dịch vụ tốt, các tàu FPSO/FSO hoạt động với tỷ lệ uptime đạt 100% và không để xảy ra các sự cố mất an toàn nào. Để đảm bảo hiệu quả dịch vụ, PVTrans đã tiếp tục đẩy mạnh việc tối ưu hóa công tác vận hành, bảo dưỡng, công tác quản lý và đã hoàn thành cơ bản thay thế 100% bằng người Việt Nam và đã tiết kiệm, cắt giảm ngân sách hoạt động một cách đáng kể.

​Tàu FPSO Lewek Emas vận hành tại mỏ Chim Sáo. Ảnh: PVTrans

Trong năm qua, PVTrans đã cũng đã tiếp tục cải tiến mô hình quản trị nhằm tăng quyền chủ động cho các đơn vị, gắn trách nhiệm của người đứng đầu với hiệu quả công việc để khơi thông nguồn lực, tạo động lực và áp lực cho từng đơn vị, từng cá nhân nỗ lực vì các mục tiêu chung.

PV: Với cương vị là CEO của PVTrans, theo ông, những yếu tố nào đã vực dậy PVTrans từ một "con tàu sắp chìm" trở thành một doanh nghiệp vững chắc trên thị trường chỉ trong khoảng thời gian 5 năm?
TGĐ Phạm Việt Anh: Vận tải biển là lĩnh vực cạnh tranh khốc liệt. Trong một vài năm qua, khủng hoảng kinh tế dẫn tới sự thua lỗ và sự phá sản của nhiều hãng tàu trên thế giới, kể cả các hãng tàu lớn cũng công bố những con số lỗ khổng lồ.

Đối với hầu hết các đơn vị vận tải biển trong nước và quốc tế, mục tiêu chính giai đoạn không phải là lợi nhuận mà là có thể “sống sót” qua thời khủng hoảng. Theo tôi, những gì PV Trans đạt được trong những năm 2016 qua không phải là đột biến mà là kết quả của một quá trình dài tự vận động, tự thay đổi trong ý thức và hành động.

Hiện nay, PVTrans là đơn vị vận tải thủy số 1 Việt Nam theo đánh giá của Vietnam Report 500. PVTrans cũng là Công ty vận tải biển duy nhất ở Việt Nam có khả năng cung cấp dịch vụ chuyên chở các mặt hàng lỏng bao gồm vận tải dầu thô, các sản phẩm dầu và khí hóa lỏng, hóa chất. Năng lực quản lý vận hành, năng lực tài chính và năng lực vận tải của PVTrans liên tục được củng cố gia tăng trong những năm qua. Hoạt động kinh doanh đang từng bước phát triển mạnh mẽ, hiệu quả hoạt động được cải thiện, tăng lên rõ rệt. Không chỉ tập trung hoạt động vận tải dầu khí trong nước, PVTrans còn tham gia vào các hoạt động cung cấp dịch vụ hàng hải dầu khí, đẩy mạnh hoạt động vận tải hàng rời và tham gia thị trường vận chuyển quốc tế….góp phần giúp PVTrans liên tục duy trì được mức tăng trưởng hiệu quả kinh doanh tốt trong nhiều năm liền.

Yếu tố đầu tiên để tạo nên thành công đó, phải kể đến là sự quan tâm chỉ đạo, ủng hộ một cách hiệu quả, kịp thời của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam cũng như sự hợp tác hỗ trợ của các đơn vị thành viên trong Tập đoàn.
Yếu tố thứ hai, chính là PVTrans đã thành công trong công tác tái cấu trúc doanh nghiệp. Việc tái cấu trúc tại PVTrans không phải là vì sức ép của các mệnh lệnh hành chính, không là việc thoái vốn, việc tách nhập doanh nghiệp mà chính là yêu cầu từ sự tồn tại phát triển của đơn vị, đặc biệt giai đoạn năm 2011 khi PVTrans đang ở ngưỡng của nguy cơ phá sản. Công tác tái cấu trúc của PVtrans cũng được triển khai xuất phát từ đặc thù của đơn vị, vừa phải xử lý các dự án, các mô hình quản trị, các tồn tại cũ của lịch sử quá khứ để lại, vừa phải thay đổi nâng cao năng lực cạnh tranh để tồn tại trong thời kỳ thị trường khủng hoảng. Do đó công tác tái cấu trúc  của Pvtrans được làm đồng bộ từ tái cấu trúc mô hình quản trị, cơ cấu tổ chức, con người, tái cấu trúc tài sản, tái cấu trúc ngành nghề và thị trường, tái cấu trúc về tài chính, tái cấu trúc các dự án đầu tư… Việc triển khai tái cấu trúc phải vừa đồng bộ, vừa phải cụ thể cho từng mảng công việc, từng đơn vị, từng dự án… và phải mang tính khả thi cao, tất cả vì mục đích nâng cao năng lực cạnh tranh, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, nâng cao hiệu quả kinh doanh và phát triển bền vững. Ba năm gần đây, bên cạnh việc tăng trưởng các chỉ tiêu SXKD hợp nhất và của công ty mẹ PVTrans, thì tất cả 12 đơn vị thành viên của PVTrans đều hoạt động có lãi.

Yếu tố thứ ba, đó là PV Trans cũng chú trọng việc xây dựng một tập thể luôn có sự đoàn kết, nhiệt huyết vì một mục tiêu chung là sự tồn tại và phát triển của Tổng công ty và của từng đơn vị. Ban Lãnh đạo PVTrans xác định sự đoàn kết là một trong những yếu tố quyết định sự thành bại của đơn vị. Đoàn kết cũng là một trong những giá trị văn hóa doanh nghiệp cốt lõi mà PVTrans đang xây dựng. Sự đoàn kết nhất trí cao trong nội bộ Ban lãnh đạo PV Trans đã được chuyển tải tới từng CBCNV để họ hiểu rằng trong những thời điểm khó khăn như một vài năm qua, nếu không có sự đoàn kết nhất trí, chung sức thì PVTrans không thể vượt qua các trở ngại.

Ngoài ra, các giá trị cốt lõi khác mà PVTrans đang xây dựng, duy trì là tinh thần trách nhiệm, tính kỷ cương, tính tổ chức- kỷ luật, tính chuyên nghiệp. Đây là những nhân tố quan trọng góp phần xây dựng nên nét văn hóa DN của PV Trans.

Giá trị văn hóa này của PVTrans không chỉ truyền tải thông qua các hình thức tuyên truyền, quảng bá mà chủ yếu thông qua sự gương mẫu trong công việc, trong hành động cụ thể của các cấp quản lý, lãnh đạo, đặc biệt là của người đứng đầu.

PV: Nguồn nhân lực là yếu tố quan trọng trong quá trình đổi mới một doanh nghiệp, đặc biệt đối với doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ. Vậy PVTrans đã có những định hướng như thế nào trong việc xây dựng một nguồn nhân lực chất lượng cao?
TGĐ Phạm Việt Anh: Trong những năm qua, chất lượng nguồn nhân lực của PVTrans đã có được nâng cao. Nhiều cán bộ đã được tôi luyện, rèn rũa qua các thử thách, quan khó khăn của công việc. CBCNV của Pvtrans cũng đã có ý thức tiết kiệm, chịu khó, chịu khổ và chịu các sức ép của công việc.

Tuy nhiên, để đáp ứng yêu cầu phát triển sắp tới thì nguồn nhân lực vẫn còn rất mỏng và chưa thể đáp ứng hết được. Do đó việc xây dựng một nguồn nhân lực chất lượng cao tại PVtrans là một việc làm cấp thiết. vấn đề này cũng phải được làm đồng bộ. Trước hết là phải xây dựng một môi trường làm việc thân thiện, chuyên nghiệp, công bằng và để từng cá nhân, từng thành viên phát huy hết năng lực của mình. Có như vậy sẽ vừa giữ chân được các nhân sự chất lượng cao, vừa thu hút các nhân tài từ bên ngoài về với PVtrans.

Thứ hai, PVTrans tiếp tục cải tiến công tác đào tạo nguồn nhân lực, trong đó chú trọng việc nâng cao nhận thức, ý thức bắt buộc phải đào tạo trong CBCNV thông qua chính sách lương thưởng, bổ nhiệm cán bộ, sắp xếp công việc. Các CBCNV đều phải ý thức được việc để làm tốt công việc hiện tại, để phát triển, thăng tiến hay đơn giản để có công việc vị trí ổn định trong công ty thì phải không ngừng học hỏi, nếu không sẽ bị đào thải. Việc đào tạo cũng chú trọng đến việc đào tạo nội bộ (inhouse training) thông qua việc chia sẻ kinh nghiệm hiểu biết của các chuyên gia trong công ty, và đào tạo on-job training thông qua các hệ thống đào tạo CBTA hay TCAS tại các phương tiện nổi.

Cuối cùng, PVtrasn tiếp tục cải tiến có giải pháp đột phá trong công tác tuyển dụng, nhằm thu hút được các nguồn nhân lực tốt cả cán bộ quản lý và thuyền viên có chất lượng từ bên ngoài, đặc biệt lực lượng lao động từ các công ty vận tải biển khác đang gặp khó khăn, không có việc làm …vv

PV: Ông có thể cho biết định hướng chiến lược kinh doanh, tiếp tục kế hoạch triển khai đề án tái cấu trúc, phát triển các loại hình dịch vụ có liên quan nhằm tăng doanh thu, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn trong năm tiếp theo của PVTrans như thế nào?
TGĐ Phạm Việt Anh: Tái cấu trúc doanh nghiệp phù hợp với đặc thù của đơn vị mình để tồn tại và phát triển là việc mà PVTrans luôn chú trọng và coi như là việc làm thường xuyên để luôn cải tiến và thích nghi với sự thay đổi, thích nghi với các biến động của môi trường kinh doanh.

Trong những năm tới, ngành dầu khí và cả ngành vận tải biển đều gặp khó khăn, do ảnh hưởng của giá dầu thô suy giảm, ảnh hưởng của quy thoái kinh tế. Do đó PVTrans cũng sẽ gặp nhiều khó khăn, thách thức không chỉ cho mục tiêu tăng trưởng mà ngay cả mục tiêu giữ được vị thế, quy mô như hiện nay.

Tuy nhiên, Ban lãnh đạo PVTrans cũng đã đánh giá đầy đủ được các cơ hội nguy cơ để có thể vượt qua khó khăn và tranh thủ các cơ hội nhằm phát triển. Trong đó, trước mắt PVTrans sẽ tập trung mở rộng thị trường, nâng cao năng lực dịch vụ, cung cấp các dịch vụ vận tải dầu thô, sản phẩm dầu cho NMLD Nghi Sơn; cung cấp các dịch vụ vận tải than cho các nhà máy điện than Thái Bình 1, thái Bình 2, nhà máy điện Long Phú, Sông hậu và các nhà máy điện than khác của tập đoàn EVN, TKV… Tiếp tục duy trì và mở rộng thị phần vận tải quốc tế, đặc biệt là vận tải LPG, vận tải xăng dầu nhằm tận khai thác với hiệu suất cao nhất đội tàu hiện có.

Trong giai đoạn này, do thị trường vận tải khó khăn nên chi phí đầu tư mua tàu khá thấp, nên đây cũng là cơ hội, là thời điểm để PVTrans đẩy mạnh công tác đầu tư để vừa đổi mới trẻ hóa thay thế các tàu đã cũ, vừa bổ sung thêm các tàu mới nhằm đáp ứng yêu cầu thị trường. Trong công tác đầu tư, PVTrans cũng kết hợp hài hòa giưa tận dụng nguồn lực hiện có và việc hợp tác với các chủ tàu trong và ngoài nước để vừa chiếm lĩnh thị trường, vừa giảm thiểu rủi ro và nâng cao hiệu quả đồng vốn.

Xác định trong những năm tới, cơ hội có nhiều nhưng mức độ cạnh tranh ngày càng cao, do đó PVTrans cũng sẽ tiếp tục tập trung nâng cao quản trị, chất lượng dịch vụ, nâng cao năng lực cạnh tranh để có thể sẵn sàng đương đầu với những thay đổi của thị trường, thực hiện thành công mục tiêu trở thành đơn vị vận tải lớn nhất Việt Nam và có uy tín khu vực.

PV: Xin cảm ơn ông về cuộc phỏng vấn ngày hôm nay!

​Diệu Hạnh

​Nguyên Phương